Tibbdəki adı dispne olan nəfəs darlığı mühüm bir narahatlığın əlaməti də ola bilməkdədir.
İdman edildikdən, qaçmanın ardından ya da yoran bir işin edilməsinin ardından nəfəs darlığı normaldır. Lakin meydanda səbəb tapılmazkən nəfəs darlığından şikayətlənilməsi qətiliklə üstündə dayanılması lazım olmaqda olan bir vəziyyətdir. Səbəbi isə, anamı, ürək narahatlığı, mədə narahatlıqları, bronxit, tiroid bezində böyümə, ağciyərlərdəki narahatlıqlar, sətəlcəm, asdım, zəhərlənmənin olması, kilolu olma nəfəs darlığına səbəb ola bilməkdədir.
Nəfəs darlığı şikayəti olanların mütləq siqaret istifadə edir isə buraxması lazımdır, ağır yeməklər istehlak etməmələri lazımdır.
Nəfəs darlığın səbəb olmaqda olan faktorlara birlikdə bir baxaq.
Sinədə su toplaması
Tibbdə ki adı sulu zatülcemp narahatlığıdır. Ağciyərin ətrafını qucaqlamaqda olan pərdədəki iltihablanma nəticəsində ortaya çıxar. Pərdənin iki yarpağının arasında su toplanar. Səbəbi; həddindən artıq soyuqlamış olmaq, bronxitin olması, böyrək narahatlıqlar ya da qulaqlardakı iltihabdır. Sinənin yanlarında həddindən artıq ağrılar hiss edilməkdədir. Bu qisimlərə təzyiq tətbiq olunduğunda ağrılar çoxalar. Nəfəs darlığı olar. Yataqda istirahət ilə həkim müalicəsi lazımdır.
Guatr
Tiroid bezindəki böyümə nəticəsində meydana gələn və də boyun orta qisimində udqunarkən aşağıya, yuxarıya gedib gələn qabarıqlıq olaraq özünü bildirməkdə olan bu narahatlığa guşa ya da cedre deyilməkdədir.
Tibbdəki adı strumadır. Guatr, xüsusilə də nəfəs darlığı etməkdədir. Bəzən də narahat edən öskürəyə səbəb olmaqdadır. İki tip guatr var.
Sadə guatr; bu tipdəki guatr da tiroid bezləri şar kimi şişməkdədir. Səbəbi isə alınmış olan yodun kafi olmamasıdır. Dağlıq qisimlərdə yaşayanlar, yetkinlik dövrlərində və də hamilələrdə çoxca görülməkdədir.
Ürək ağrısı
Ürəyin üstündə hiss edilməkdə olan ağrılara tibbdə prekardiyal ağrılar deyilməkdədir. Ürək ağrıları nəfəs darlığıyla və də şokla görülür isə; enfarktüs böhranından şübhələnilər. Bu şəkildəki zamanlarda xəstə çox hərəkət etməməli, istirahət etməsinin təmin edilməsi lazımdır və də həkimə məsləhətləşmək lazımlıdır. Ürəyin ön tərəfində davamlı bir ağrının varlığı söz mövzusu isə səbəb psixoloji olmaqdadır.
Ürək romatizmi
Romatizmin gözəlcə müalicəsinin edilməsi vəziyyətində, ürəkdəki kapakçıklara yerləşməsi söz mövzusu olar. Kapakçıklar arasında ən çox mitral kapakçığın təsirlənməsi söz mövzusu olar və də bu təsirlənmə belə olar; daralma, sərtləşmə, büzülmə görülər kapakçıkta. Sıxlıqla qadınlarda rast gəlinməkdə olan ürək romatizminin nəticəsində meydana gələn narahatlığa mitral darlığı ya da mitral stenoz deyilməkdədir.
Narahat adamda nəfəs darlığı, quru, quru öskürmə, tez-tez soyuqlama, göyərmələr, əllərin və ayaqların üşüməsi ilə yorğunluq görülməkdədir. Müalicədə ki prioritetli olan kədərdən uzaq olunması, gün keçdikcə də daha da yaxşılaşdığına inanılmasıdır və də həkimin təkliflərinə uyğun gəlilməsidir.
Ürək çatmazlığı
Ürəkdəki sağındakı, solundakı ya da iki qarıncığının da; içərisindəki qanın, hər atışında nizamlı olaraq boşalda bilməməsinin nəticəsində meydana çıxmaqdadır. Üç tipdə görülməkdədir.
Sol ürək çatmazlığı; narahat adamda nəfəs darlığı ilə quru, quru öskürmə görülər. Özelikle gecə nəfəs alma daha da çətinləşər. Vurman idilər, huşunu itirmələr ilə tərləmələr görülər. Bunun imside isə ürək asdımı deyilməkdədir. Səbəbi; aortanın ya da mitral qapaqlardakı narahatlıq ya da tac narahatlıqdır.
Sağ ürək çatmazlığı; narahat adamın ayaqları ilə ayaqlardakı biləklərində şişmələr olar. Bu hissələrə barmaq ilə basdırıldığında bir müddət çuxur qalınar. Əllərdə, ayaqlarda və də sifətdə bənövşəyiləşmələr, həzmdə çətinlik ilə iştahın bağlanması görülməkdədir. Səbəbi; mitral qapağındakı narahatlıq, xronikləşmiş bronxit ya da doğuşdan gələn ürək narahatlığıdır.
Kaonjestij Ürək Xəstəliyi: Sağ ilə sol ürək çatmazlığının birlikdə olması vəziyyətlərində görülməkdədir. Səbəbi; aortala ya da mitral qapaqlarda ki narahatlıq, xronikləşmiş bronxit ya da ağciyərlərdəki narahatlıqlar, romatizmal xəstəliklər ilə tiroid xəstəlikləridir.
Aşağıdakı tönerilərə uyğun gəlilməsi lazımdır;
Siqaret istifadə etməniniz. Duz istifadəsini olduqca aşağı səviyyələrə salın. Yuxunu laqeyd yanaşmayın. İstirahət edin lakin davamlı yatmayın. Əsəbiləşməkdən qaçının, kədərdən uzaq durun və də başınıza hər şeyi taxıb dərdlənməyin.
Qansızlıq
Tibbdəki adına Anemiya deyilməkdədir. Qansızlıq qanda olan qırmızı rəngli hüceyrələr ilə hemoglobin deyilməkdə olan qırmızı maddələrdə ki azalmadır. Ən mühüm səbəbi isə kafi nisbətdə bəslənilməməsidir. Bunların xaricində, xronik basil qanaması, ədəd qanamalarının həddindən artıq sıx gəlməsi, doğuşdan gələn fərqli narahatlıqlar, romatizm, qan xərçəngi ilə xərçəng narahatlığı görülməkdədir.
Qansızlıqdakı ifadə edilər bu şəkildə yekunlaşdırılmaqdadır. Sifətin solması, nəfəsdə daralma, vurman idi, əldən düşmüşlük və də ayaq biləklərinin şişməsi olaraq saya bilərik. Narahat adamın tez-tez qanaması, dilində də acımsı dad olması. İştahın azalması, əməl və kimi zamanda istifralar görülə bilər. Müalicədəki ilk olan istirahət etmə, bolca oksigen ilə qan edən yeməklərin istehlak edilməsidir.
Kloroz
Qansızlığın bir növüdür. Qandakı hemoglobin miqdarında azalma, bu vəziyyətin səbəbidir. Vurman idilər, əldən düşmüşlük, nəfəs darlığı, sifətin solması və də ayaq biləklərinin şişməsi görülməkdədir.
Quşpalazı
Difteriya adıyla da bilinən bu narahatlığa tutulan kəslərdə udqunarkən çətinlik məcbur edilmə, səsdə qısılma, nəfəsdə daralma, öskürək, yüzün göyərməsi, badamcıqların üzərində gülləsi rəngli pərdənin olması, boğazlarda ağrı, boyundakı bezlərdə şişmə, iştahın itirilməsi, qollar ilə qıçların ağrıması görülməkdədir. 38-40 dərəcələrə atəş yüksələr. Nəbz atışları sürətlənər. Narahatlıq başında yoxlanılaraq, xəstə adamın nəfəsində hamısı ilə kəsilmə olmadan müdaxilənin edilməməsi halında ölüm ilə nəticələnməkdədir. Xəstəlik yoluxucudur. Xəstə adamın olduğu yerdə havaya yayılmaqda olan mikroblar ilə bulaşmaqdadır. Qorunmadakı ən gözəl yol difteriya peyvəndinin etdirilməsidir. Zaman itkisi olmadan həkimə müraciət edilməsi lazımdır.
Vəba
Yoluxucudur və ölümcül olan bir narahatlıqdır. Vəba mikrobu daşımaqda olan siçanlardakı birələr ilə insana keçməkdədir. Səbəbi isə pislik. Murdar və də günəşin girmədiyi mühitlər vəbanın meydana gəlməsi baxımından ən yaxşı yerlərdir. Narahatlıq, mikrobun qapılmasının ardından 2 elə 8 gün içərisində özünü göstərməkdədir. Narahat adamda, birdən inkişaf edən baş ilə kürək ağrısı, odlanılma, titrəmə, istifra, nəfəs darlığı, əldən düşmüşlük, dəridə ləkələrin meydana gəlməsi, burunda qanama, qan tüpürülməsi, kasıklarda ağrı və də davamlı dalğın olma halı görülməkdədir. Dil quru və də kahverengi rəng alar. İlk ediləcək olan xəstə adamı təcrid etmək. Ətrafındakı xəstə olmayan kəslərin də qorunmaq üçün peyvənd olmaları lazımlıdır. İndiki vaxtda əhəmiyyəti qalmamış və də köhnə zamanlarda ki kimi tez-tez rast gəlinməyən bu narahatlığın müalicəsinin edilməsi üçün gecikilmədən xəstəxanaya müraciət edilməsi lazımdır.
İlan soxması
İlan zehri sürətlə və şiddətlicə təsir göstərməkdə olan zəhərlər arasındadır. Lakin, bu zəhər ağız yolu ilə alındığında zəhərlənmə etməməkdədir.
Böyük başlı olan ilanların əksəriyyəti zəhərlidir. Kimisinin başı isə üç künclü olar. Uzunca kıvrık dili ilə çəngəl dişidir. Soxduqları anda; dişinin dibindəki var olan bezdən ifraz etməkdə olduqları zehri, dişinin içərisindəki kanalın vasitəsilə, soxduğu bölgəyə axıdar. O bölgədə ağrılar, qabarıqlıq və də kızarıklık meydana gələr. Kimi insanlarda da ilanın zehrinin tipinə bağlı, istifra, huşunu itirmə, titrəmə, nəfəs daralması, yuxu halı ya da qismi ifliclər görülə bilər. İlanın soxduğu insana zehrin bütün bədənə yayılmasından əvvəl aşağıda bəhs edəcəyəm əməliyyatların edilməsi lazımdır.
İlanın soxduğu bölgə qolda ya da qıçdadırsa; soxulan yerin üst qisimindən möhkəmcə bir bağ edilməlidir. Ardından spirtə soxulub ya da qızardılmış bıçaq, bıçaq ya da ülgüc ilə yaranı kanatmalıdır. Sonra da, ağız ətrafına ya da dodağa zeytunyağı sürtülməlidir. İlanın soxduğu bölgə əmilməli və də tüpürülməlidir. Bu əməliyyat 3 -4 səfər təkrarlanmalıdır. Ardından isə metal bir şeyi atəş üzərində hirsləndirərək, ilanın soxduğu yerin dağlanılması lazımdır. Ayrıca da aşağıda bəhs edilən reseptlərin birini ya da bir iki dənəsi tətbiq olunmalıdır. Zəhərlənmə əlaməti var isə zaman keçirmədən xəstəxanaya aparılması lazımdır.
Nəfəs darlığı üçün Şəfalı Bitkilər
Boru çiçəyi; nəfəs darlığını, bronxiti və də asdımın səbəb olduğu xəstəlikləri aradan qaldırmaqdadır.
Gəlincik; nəfəs darlığına, asdıma və də bronxitə yaxşı gəlir. Qan tüpürməyi və də istifrayı mane olar. Yanıqların yaxşılaşmasını təmin edər.
Gündəlik ağacı; ağacdakı yonqular qurudularaq, gündəlik istifadə edilər və də buğ olaraq istifadə edilər. Nəfəs darlığını aradan qaldırmaqdadır. Tütsü olaraq da istifadə edilməkdədir.
Mahlep; Pruni mahlep afrodizyaktır, bəlğəm sökdürmədə, nəfəs darlığında, prostatın müalicəsində birdə şəkər narahatlığına qarşı istifadə edilməkdədir.
Biyan kökü; qripə, anjine və də nəfəs darlığında faydalıdır. Öskürəyə yaxşı gəlir və də bəlğəm sökdürücüdür. Təzyiqi yüksək olanlara yaxşı gəlir, salıcı təsiri vardır.
Evkalipt; Ümumiyyətlə tənəffüs yolu narahatlıqları üçün istifadə edilməkdədir. Öskürəyə yaxşı gəlir, boğazlardakı və də burundakı iltihablanmağı aradan qaldırmaqdadır. Sidik yollarını təmizləməyə fayda. Xaricən dərinin üzərinə sürtülməsi halında antiseptik şəklində də istifadə edilməkdədir.
Evkaliptin yarpaqlarının birbaşa olaraq qaynadılıb istifadə edilə biləcəyi kimi, yağın da tibbdə bir çox faydası var. Dərman şəklində ya da qaynadılaraq buğ, qoxu şəklində də istifadə edilməkdədir. Yarpaqları nəfəs darlığına, qəbizliyə, bəlğəm sökməyə, haşerelerin soxmalarında, odlanılmalarda, soyuqdəymədə, nevrologiyada, bronxitdə, şəkər xəstəliyində, romatizmdə, artımı narahatlıqlarında, yağla ya da turşudulub sirkədə, toz sabunda, pudra da və də məcun halında da istifadə edilər.
Soğan və Sarımsaq
Yüksək təzyiq və də ürək narahatlığının riskini azaltmaqdadır. Soğan, mədə xərçəngi təhlükəsinə qarşı, sarımsaq isə bağırsaq xərçənginə tutulmanın riskini azaltmaqdadır. Sarımsağın mayasındakı var olan maddələr hüceyrənin ziyan görməsinə mane olar, bədənin erkən yaşlanmasına mane olar. Antibiotikdir və də nəfəs darlığının aradan qaldırılması üçün bünyəsində bileşimleri ehtiva etməkdə olan sarımsaq immunitet sistemində qüvvətlənmə təmin edər. Ürək üçün və də allergik narahatlıqlar üçün təsirlidir. Soğanın ehtiva etməkdə olduğu kimyəvi maddələr ürəyi üçləndirər və də allergik reaksiyaya mane olar. Newcastle' də edilmiş araşdırmaların nəticəsində, nizamlı bir şəkildə soğanın istehlak edilməsi halında damarlarda tıkanıklık riski azalmaqdadır.
İdman edildikdən, qaçmanın ardından ya da yoran bir işin edilməsinin ardından nəfəs darlığı normaldır. Lakin meydanda səbəb tapılmazkən nəfəs darlığından şikayətlənilməsi qətiliklə üstündə dayanılması lazım olmaqda olan bir vəziyyətdir. Səbəbi isə, anamı, ürək narahatlığı, mədə narahatlıqları, bronxit, tiroid bezində böyümə, ağciyərlərdəki narahatlıqlar, sətəlcəm, asdım, zəhərlənmənin olması, kilolu olma nəfəs darlığına səbəb ola bilməkdədir.
Nəfəs darlığı şikayəti olanların mütləq siqaret istifadə edir isə buraxması lazımdır, ağır yeməklər istehlak etməmələri lazımdır.
Nəfəs darlığın səbəb olmaqda olan faktorlara birlikdə bir baxaq.
Sinədə su toplaması
Tibbdə ki adı sulu zatülcemp narahatlığıdır. Ağciyərin ətrafını qucaqlamaqda olan pərdədəki iltihablanma nəticəsində ortaya çıxar. Pərdənin iki yarpağının arasında su toplanar. Səbəbi; həddindən artıq soyuqlamış olmaq, bronxitin olması, böyrək narahatlıqlar ya da qulaqlardakı iltihabdır. Sinənin yanlarında həddindən artıq ağrılar hiss edilməkdədir. Bu qisimlərə təzyiq tətbiq olunduğunda ağrılar çoxalar. Nəfəs darlığı olar. Yataqda istirahət ilə həkim müalicəsi lazımdır.
Guatr
Tiroid bezindəki böyümə nəticəsində meydana gələn və də boyun orta qisimində udqunarkən aşağıya, yuxarıya gedib gələn qabarıqlıq olaraq özünü bildirməkdə olan bu narahatlığa guşa ya da cedre deyilməkdədir.
Tibbdəki adı strumadır. Guatr, xüsusilə də nəfəs darlığı etməkdədir. Bəzən də narahat edən öskürəyə səbəb olmaqdadır. İki tip guatr var.
Sadə guatr; bu tipdəki guatr da tiroid bezləri şar kimi şişməkdədir. Səbəbi isə alınmış olan yodun kafi olmamasıdır. Dağlıq qisimlərdə yaşayanlar, yetkinlik dövrlərində və də hamilələrdə çoxca görülməkdədir.
Ürək ağrısı
Ürəyin üstündə hiss edilməkdə olan ağrılara tibbdə prekardiyal ağrılar deyilməkdədir. Ürək ağrıları nəfəs darlığıyla və də şokla görülür isə; enfarktüs böhranından şübhələnilər. Bu şəkildəki zamanlarda xəstə çox hərəkət etməməli, istirahət etməsinin təmin edilməsi lazımdır və də həkimə məsləhətləşmək lazımlıdır. Ürəyin ön tərəfində davamlı bir ağrının varlığı söz mövzusu isə səbəb psixoloji olmaqdadır.
Ürək romatizmi
Romatizmin gözəlcə müalicəsinin edilməsi vəziyyətində, ürəkdəki kapakçıklara yerləşməsi söz mövzusu olar. Kapakçıklar arasında ən çox mitral kapakçığın təsirlənməsi söz mövzusu olar və də bu təsirlənmə belə olar; daralma, sərtləşmə, büzülmə görülər kapakçıkta. Sıxlıqla qadınlarda rast gəlinməkdə olan ürək romatizminin nəticəsində meydana gələn narahatlığa mitral darlığı ya da mitral stenoz deyilməkdədir.
Narahat adamda nəfəs darlığı, quru, quru öskürmə, tez-tez soyuqlama, göyərmələr, əllərin və ayaqların üşüməsi ilə yorğunluq görülməkdədir. Müalicədə ki prioritetli olan kədərdən uzaq olunması, gün keçdikcə də daha da yaxşılaşdığına inanılmasıdır və də həkimin təkliflərinə uyğun gəlilməsidir.
Ürək çatmazlığı
Ürəkdəki sağındakı, solundakı ya da iki qarıncığının da; içərisindəki qanın, hər atışında nizamlı olaraq boşalda bilməməsinin nəticəsində meydana çıxmaqdadır. Üç tipdə görülməkdədir.
Sol ürək çatmazlığı; narahat adamda nəfəs darlığı ilə quru, quru öskürmə görülər. Özelikle gecə nəfəs alma daha da çətinləşər. Vurman idilər, huşunu itirmələr ilə tərləmələr görülər. Bunun imside isə ürək asdımı deyilməkdədir. Səbəbi; aortanın ya da mitral qapaqlardakı narahatlıq ya da tac narahatlıqdır.
Sağ ürək çatmazlığı; narahat adamın ayaqları ilə ayaqlardakı biləklərində şişmələr olar. Bu hissələrə barmaq ilə basdırıldığında bir müddət çuxur qalınar. Əllərdə, ayaqlarda və də sifətdə bənövşəyiləşmələr, həzmdə çətinlik ilə iştahın bağlanması görülməkdədir. Səbəbi; mitral qapağındakı narahatlıq, xronikləşmiş bronxit ya da doğuşdan gələn ürək narahatlığıdır.
Kaonjestij Ürək Xəstəliyi: Sağ ilə sol ürək çatmazlığının birlikdə olması vəziyyətlərində görülməkdədir. Səbəbi; aortala ya da mitral qapaqlarda ki narahatlıq, xronikləşmiş bronxit ya da ağciyərlərdəki narahatlıqlar, romatizmal xəstəliklər ilə tiroid xəstəlikləridir.
Aşağıdakı tönerilərə uyğun gəlilməsi lazımdır;
Siqaret istifadə etməniniz. Duz istifadəsini olduqca aşağı səviyyələrə salın. Yuxunu laqeyd yanaşmayın. İstirahət edin lakin davamlı yatmayın. Əsəbiləşməkdən qaçının, kədərdən uzaq durun və də başınıza hər şeyi taxıb dərdlənməyin.
Qansızlıq
Tibbdəki adına Anemiya deyilməkdədir. Qansızlıq qanda olan qırmızı rəngli hüceyrələr ilə hemoglobin deyilməkdə olan qırmızı maddələrdə ki azalmadır. Ən mühüm səbəbi isə kafi nisbətdə bəslənilməməsidir. Bunların xaricində, xronik basil qanaması, ədəd qanamalarının həddindən artıq sıx gəlməsi, doğuşdan gələn fərqli narahatlıqlar, romatizm, qan xərçəngi ilə xərçəng narahatlığı görülməkdədir.
Qansızlıqdakı ifadə edilər bu şəkildə yekunlaşdırılmaqdadır. Sifətin solması, nəfəsdə daralma, vurman idi, əldən düşmüşlük və də ayaq biləklərinin şişməsi olaraq saya bilərik. Narahat adamın tez-tez qanaması, dilində də acımsı dad olması. İştahın azalması, əməl və kimi zamanda istifralar görülə bilər. Müalicədəki ilk olan istirahət etmə, bolca oksigen ilə qan edən yeməklərin istehlak edilməsidir.
Kloroz
Qansızlığın bir növüdür. Qandakı hemoglobin miqdarında azalma, bu vəziyyətin səbəbidir. Vurman idilər, əldən düşmüşlük, nəfəs darlığı, sifətin solması və də ayaq biləklərinin şişməsi görülməkdədir.
Quşpalazı
Difteriya adıyla da bilinən bu narahatlığa tutulan kəslərdə udqunarkən çətinlik məcbur edilmə, səsdə qısılma, nəfəsdə daralma, öskürək, yüzün göyərməsi, badamcıqların üzərində gülləsi rəngli pərdənin olması, boğazlarda ağrı, boyundakı bezlərdə şişmə, iştahın itirilməsi, qollar ilə qıçların ağrıması görülməkdədir. 38-40 dərəcələrə atəş yüksələr. Nəbz atışları sürətlənər. Narahatlıq başında yoxlanılaraq, xəstə adamın nəfəsində hamısı ilə kəsilmə olmadan müdaxilənin edilməməsi halında ölüm ilə nəticələnməkdədir. Xəstəlik yoluxucudur. Xəstə adamın olduğu yerdə havaya yayılmaqda olan mikroblar ilə bulaşmaqdadır. Qorunmadakı ən gözəl yol difteriya peyvəndinin etdirilməsidir. Zaman itkisi olmadan həkimə müraciət edilməsi lazımdır.
Vəba
Yoluxucudur və ölümcül olan bir narahatlıqdır. Vəba mikrobu daşımaqda olan siçanlardakı birələr ilə insana keçməkdədir. Səbəbi isə pislik. Murdar və də günəşin girmədiyi mühitlər vəbanın meydana gəlməsi baxımından ən yaxşı yerlərdir. Narahatlıq, mikrobun qapılmasının ardından 2 elə 8 gün içərisində özünü göstərməkdədir. Narahat adamda, birdən inkişaf edən baş ilə kürək ağrısı, odlanılma, titrəmə, istifra, nəfəs darlığı, əldən düşmüşlük, dəridə ləkələrin meydana gəlməsi, burunda qanama, qan tüpürülməsi, kasıklarda ağrı və də davamlı dalğın olma halı görülməkdədir. Dil quru və də kahverengi rəng alar. İlk ediləcək olan xəstə adamı təcrid etmək. Ətrafındakı xəstə olmayan kəslərin də qorunmaq üçün peyvənd olmaları lazımlıdır. İndiki vaxtda əhəmiyyəti qalmamış və də köhnə zamanlarda ki kimi tez-tez rast gəlinməyən bu narahatlığın müalicəsinin edilməsi üçün gecikilmədən xəstəxanaya müraciət edilməsi lazımdır.
İlan soxması
İlan zehri sürətlə və şiddətlicə təsir göstərməkdə olan zəhərlər arasındadır. Lakin, bu zəhər ağız yolu ilə alındığında zəhərlənmə etməməkdədir.
Böyük başlı olan ilanların əksəriyyəti zəhərlidir. Kimisinin başı isə üç künclü olar. Uzunca kıvrık dili ilə çəngəl dişidir. Soxduqları anda; dişinin dibindəki var olan bezdən ifraz etməkdə olduqları zehri, dişinin içərisindəki kanalın vasitəsilə, soxduğu bölgəyə axıdar. O bölgədə ağrılar, qabarıqlıq və də kızarıklık meydana gələr. Kimi insanlarda da ilanın zehrinin tipinə bağlı, istifra, huşunu itirmə, titrəmə, nəfəs daralması, yuxu halı ya da qismi ifliclər görülə bilər. İlanın soxduğu insana zehrin bütün bədənə yayılmasından əvvəl aşağıda bəhs edəcəyəm əməliyyatların edilməsi lazımdır.
İlanın soxduğu bölgə qolda ya da qıçdadırsa; soxulan yerin üst qisimindən möhkəmcə bir bağ edilməlidir. Ardından spirtə soxulub ya da qızardılmış bıçaq, bıçaq ya da ülgüc ilə yaranı kanatmalıdır. Sonra da, ağız ətrafına ya da dodağa zeytunyağı sürtülməlidir. İlanın soxduğu bölgə əmilməli və də tüpürülməlidir. Bu əməliyyat 3 -4 səfər təkrarlanmalıdır. Ardından isə metal bir şeyi atəş üzərində hirsləndirərək, ilanın soxduğu yerin dağlanılması lazımdır. Ayrıca da aşağıda bəhs edilən reseptlərin birini ya da bir iki dənəsi tətbiq olunmalıdır. Zəhərlənmə əlaməti var isə zaman keçirmədən xəstəxanaya aparılması lazımdır.
Nəfəs darlığı üçün Şəfalı Bitkilər
Boru çiçəyi; nəfəs darlığını, bronxiti və də asdımın səbəb olduğu xəstəlikləri aradan qaldırmaqdadır.
Gəlincik; nəfəs darlığına, asdıma və də bronxitə yaxşı gəlir. Qan tüpürməyi və də istifrayı mane olar. Yanıqların yaxşılaşmasını təmin edər.
Gündəlik ağacı; ağacdakı yonqular qurudularaq, gündəlik istifadə edilər və də buğ olaraq istifadə edilər. Nəfəs darlığını aradan qaldırmaqdadır. Tütsü olaraq da istifadə edilməkdədir.
Mahlep; Pruni mahlep afrodizyaktır, bəlğəm sökdürmədə, nəfəs darlığında, prostatın müalicəsində birdə şəkər narahatlığına qarşı istifadə edilməkdədir.
Biyan kökü; qripə, anjine və də nəfəs darlığında faydalıdır. Öskürəyə yaxşı gəlir və də bəlğəm sökdürücüdür. Təzyiqi yüksək olanlara yaxşı gəlir, salıcı təsiri vardır.
Evkalipt; Ümumiyyətlə tənəffüs yolu narahatlıqları üçün istifadə edilməkdədir. Öskürəyə yaxşı gəlir, boğazlardakı və də burundakı iltihablanmağı aradan qaldırmaqdadır. Sidik yollarını təmizləməyə fayda. Xaricən dərinin üzərinə sürtülməsi halında antiseptik şəklində də istifadə edilməkdədir.
Evkaliptin yarpaqlarının birbaşa olaraq qaynadılıb istifadə edilə biləcəyi kimi, yağın da tibbdə bir çox faydası var. Dərman şəklində ya da qaynadılaraq buğ, qoxu şəklində də istifadə edilməkdədir. Yarpaqları nəfəs darlığına, qəbizliyə, bəlğəm sökməyə, haşerelerin soxmalarında, odlanılmalarda, soyuqdəymədə, nevrologiyada, bronxitdə, şəkər xəstəliyində, romatizmdə, artımı narahatlıqlarında, yağla ya da turşudulub sirkədə, toz sabunda, pudra da və də məcun halında da istifadə edilər.
Soğan və Sarımsaq
Yüksək təzyiq və də ürək narahatlığının riskini azaltmaqdadır. Soğan, mədə xərçəngi təhlükəsinə qarşı, sarımsaq isə bağırsaq xərçənginə tutulmanın riskini azaltmaqdadır. Sarımsağın mayasındakı var olan maddələr hüceyrənin ziyan görməsinə mane olar, bədənin erkən yaşlanmasına mane olar. Antibiotikdir və də nəfəs darlığının aradan qaldırılması üçün bünyəsində bileşimleri ehtiva etməkdə olan sarımsaq immunitet sistemində qüvvətlənmə təmin edər. Ürək üçün və də allergik narahatlıqlar üçün təsirlidir. Soğanın ehtiva etməkdə olduğu kimyəvi maddələr ürəyi üçləndirər və də allergik reaksiyaya mane olar. Newcastle' də edilmiş araşdırmaların nəticəsində, nizamlı bir şəkildə soğanın istehlak edilməsi halında damarlarda tıkanıklık riski azalmaqdadır.
